Voorste kruisbandletsel

Je leest er regelmatig over in de krant of op internet. Een knieblessure die een sporter 6-9 maanden aan de kant gaat houden. Vaak gaat dat over de voorste kruisband. Bekende sporters zijn bijvoorbeeld Ruud van Nistelrooij, Naomi van As en Tiger Woods, er zijn er legio.

Het typische verhaal dat de sporter vertelt is dat zijn/haar voet bleef staan terwijl het lichaam doordraaide. De meeste kruisbanden scheuren op een moment dat er geen lichamelijk contact is. Wat er dan precies gebeurt is dat het onderbeen in de naar buiten draait in combinatie met een zogenaamde X-stand van de knie (we noemen dat een valgus/exorotatie trauma in dokterstaal). Daarbij zakt de sporter door de knie en vaak hoort deze een knak. De knie wordt over het algemeen snel dik. Dat komt doordat de bloedvaten die in de kruisband lopen afscheuren.

Een dergelijk verhaal met een knak en een snelle dikke knie betekent in ruim 70-75%  van de gevallen een letsel van de voorste kruisband. Het is een diagnose die vaak gemist wordt. Regelmatig zie ik iemand op mijn spreekuur die al meerdere keren na het eerste letsel door de knie is gezakt (noemen we giving way). Erg jammer want iedere keer kan er extra schade aan bijvoorbeeld een meniscus (schokdemper van de knie) of het kraakbeen (de glijlaag van de knie) ontstaan. Zorg er dus voor dat je de knie goed laat onderzoeken door een huisarts of fysiotherapeut. Als die twijfelt kan hij of zij doorverwijzen naar een sportarts of orthopedisch chirurg.

In het Diaconessenhuis Leiden, waar ik werk, is er op maandagochtend een spoedsport spreekuur van de orthopeed en de sportarts speciaal voor sporters die in het weekend ervoor een blessure hebben opgelopen. Naast het verhaal en lichamelijk onderzoek vindt er eventueel aanvullend onderzoek plaats met röntgenfoto’s en een MRI-scan om de diagnose te bevestigen maar vooral om extra schade aan meniscus of kraakbeen te herkennen.

De behandeling: slecht nieuws want een gescheurde kruisband kan niet genezen! De kruisband kan wel hersteld worden door middel van een operatie waarbij een reconstructie met hamstringpezen of de knieschijfpees plaatsvindt. Wel of niet opereren hangt af van de mate van instabiliteit en de wens tot sporten waarbij je snel moet kunnen wenden en keren. Een hardloper of wielrenner kan dus makkelijker zonder voorste kruisband dan een hockeyer/voetballer/basketballer.

In Nederland wachten we altijd tot de knie tot rust is gekomen. Er mag geen vocht meer in de knie zitten en de knie moet weer goed kunnen buigen en strekken. Dat kan tot zo’n 6 weken duren. We starten vrijwel altijd direct met fysiotherapie zowel voor als na de eventuele operatie om de knie vooraf en nadien te ondersteunen, de beweeglijkheid te optimaliseren en de reconstructie de tijd te geven om goed vast te groeien in het bot.

Het proces van ingroeien duurt zo’n 6 tot 9 maanden. Het is dus erg belangrijk te wachten met sporten tot de nieuwe kruisband optimaal vastzit!

Met dank aan Maarten Verschure, sportarts in het Diaconessenhuis Leiden.

Deze blog is een algemene blog op basis van zijn specifieke hockey-blog op: http://www.hockeyouders.nl/?pagina=63&bericht=34